Паспорт района
АК-СУУ РАЙОНУНУН 2024-ЖЫЛДЫН 1-ЯНВАРЫНА КАРАТА ПАСПОРТУ
Ак-Суу районун 1973-жылы түзүлгөн. Район Ысык-Көлдүн чыгыш тарабында жайгашкан, чоң агроөндүрүштүк потенциалы бар, жетиштүү жер, суу жана минералдык ресурстарга ээ.
Аймагы боюнча облуста эң чоң райондордун бири болуп саналат. Ак-Суу районунун аймагы 10,1 миң.кв.км. түзөт. Райондун узундугу сырт өрөөнүн эске алганда чыгыштан-батышка карай 350 км. Райондун борборунан эң четки калктуу конушка (Энильчек) чейинки аралык — 150 км. Район чек арадагы район болуп саналат, чек аранын узундугу Кытай Элдик Республикасы менен — 105 км, жана ошондой эле Казакстан Республикасы менен чектешет. Райондун түндүк жана түштүк тараптарында Тескей Ала-Тоосунда көп өлчөмдөгү муздары, бийиктиги 2000 метрге жеткен тоо-аскалары бар сырт өрөөндөрү жайгашкан,
Ак-Суу районунун аймагында ГАО “Шахта Джергалан”, ЖЧК “Тянь-Шань Олово”, ЖЧК «Джыргалан-Доргокөмүр» аттуу чоң өндүрүш ишканалары жайгашкан.
Райондун паспорту
1.1. Толук аталышы: Ак-Суу
1.2. Райондун борборунун аталышы: Теплоключенка айылы
Жашоочулардын саны: 67994
Калктуу конуштардын саны (айылдар): 48
Кожолуктардын саны: 12834
1.3. Райондун аймагына кирген негизги калктуу конуштардын аталышы: Теплоключенка а.
1.4 Райондун аймагына кирген айыл аймактардын аталыштары, дайыма жашаган калктын саны
01.04.2024-ж.
Алтын-Арашан айыл өкмөтү – 16429 адам
Каракол айыл өкмөтү – 10478 адам
Кыдыр Аке айыл өкмөтү – 22787 адам
Хан-Тенири айыл өкмөтү – 18300 адам
№ | Көрсөткүчтөрү | Маалыматы | ||
1.5. | Административтик географиялык жайгашы: | Облустун түндүк тарабында жайгашкан | ||
Облусу | Ысык-Көл | |||
Мамлекеттин борборуна чейинки аралык, км | 412 | |||
Облустун борборуна чейинки аралык, км | 12 | |||
Жакынкы темир жол станциясына чейинки аралык, км. | 227 | |||
Жакынкы аэропортко чейинки аралык, км. | 12 | |||
Деңиз деңг ээлинен бийиктиги, м. | 1800 | |||
1.6 | Аймагы, миң. кв. км | 10,1 миң кв км | ||
1.7 | Калкы: БААРДЫГЫ (адам) | 67994 | Улуту | саны |
анын ичинен: Эркектер-баардыгы: | 34661 | Кыргыз | 66344 | |
жаш курагы боюнча: 0-15 жаш | 10177 | Казак | 2361 | |
16-62 жаш | 22128 | Өзбек | 61 | |
63 жана андан жогору | 2356 | Орус | 2427 | |
Аялдар — баардыгы: | 33333 | Уйгур | 48 | |
жаш курагы боюнча: 0-15 жаш | 9709 | Татар | 46 | |
16-57 жаш | 19146 | Дунган | 15 | |
58 жана андан жогору | 4478 | Украин | 9 | |
1.8. | Коомдук бирикмелер: Аксакалдар соттору | 14 | Корей | 1 |
Коомдук профилактикалык борбор | 12 | Башка улуттар | 4142 |
2. Калктын социалдык жактан корголуусу
2.1. | Калктын аялуу катмарынын саны категориялар боюнча, адам (жакырлар) | 1355 |
Аз камсыз болгондугу үчүн ай сайын жөлөк пул алуучулардын саны | 314 үй бүлө 127 бала | |
Пенсионерлер | 10307 | |
Майыптар: бала чагынан майып -886 18 жашка чейин майып- 541 ДЦП балдар -105 Район боюнча жалпы оорусу боюнча майыптар 139 | УАС катышуучулары—1 УАС майыптары—0 Ооруктун катыш. —18 | |
Жумушсуздар (расмий) | 407 |
3. Калктын жумуш менен камсыздалышы
3.1 | Иш менен камсыз болгон калктын жылдык орточо саны | 195 | |
Анын ичинен экономика тармактары: | 77 | ||
Кайра иштетүү | 12 | ||
Соодада | 11 | ||
Саламаттыкты сактоодо | 1 | ||
Башка коммуникалдык кызмат | 10 | ||
Сууну бөлүштүрүү |
| ||
Курулушта | 6 | ||
Мейманкана,ресторан | 2 | ||
Мамлекеттик башкарууда | 2 | ||
Билим берүүдө | 11 | ||
Айыл чарбада | 61 | ||
Транспорттык байланыш | 2 | ||
Ашпозчу | 18 | ||
Тикмечи | 33 | ||
Теплица өстүрүү |
| ||
Газоэлектрширетүүчү | 12 | ||
Каттоодо турган жалпы жумушсуздардын саны: | 407 | ||
Кесиптик окууга катышкандар | 66 | ||
Коомдук иштерге катышкандар | 226 | ||
Жаңы ачылган жумуш орундары | 407 |
4. Райондун социалдык жана маданияттык жактан өнүгүүсү
4.1 | Билим берүү Мектепке чейинки мекемелердин саны |
Бала бакчалар 24 жана 3 сааттык бала бакчалардын саны-4 |
Алардагы балдардын саны | 2628 | |
Тарбиячылардын саны | 117 | |
Райондун аймагындагы жалпы билим берүү борборлорунун саны анын ичинен: | 36
| |
Окуучулардын саны | 13615 | |
Мугалимдердин саны | 1173 | |
Район аймагындагы кесиптик лицейлердин саны | — | |
Окуучулардын саны | — | |
Мугалимдердин саны | — | |
Мастерлердин саны | — | |
Саламаттык сактоо |
| |
4.2 | Райондун аймагындагы ден соолукту чыңдоо мекемелеринин саны: |
|
Жалпы дарыгердик практика борбору | 1 | |
Райондук мамлекеттик санитардык эпидемиологиялык көзөмөлдөө борбору | 1 | |
үйбүлөлүк дарыгерлер тобу—5, эмкана 32, | 37 | |
Ооруканадагы орундардын саны | 155 | |
Жалпы врачтар | 52 | |
Кенже медициналык кызматтардын саны | 143 | |
Орто медециналык кызматтардын саны | 265 | |
4.3 | Маданият |
|
Райондун аймагындагы маданият мекемелеринин саны: |
| |
Маданият үйлөрүнүн саны | 4 | |
Китепканалардын саны | 1 райондук, 25 айылдык | |
Музейлердин саны | 2 | |
Кинотеатрлардын саны | — | |
Парктардын жана балдар аянтчаларынын саны | 4 | |
Клубдардын саны | 19 | |
Кружоктордун саны | 3 | |
Музыкалык мектептердин саны | 1 | |
Маданият кызматкерлеринин саны | 144 | |
4.4 | Дене тарбия жана спорт |
|
Спорт аянтчаларынын саны | 35 | |
Спорт залдарынын саны | 22 | |
Стадиондордун саны | 4 | |
Спорт боюнча секциялардын саны | 17 | |
Дене тарбия жана спорт кызматерлеринин саны | 42 | |
БӨСМ (ДЮСШ) | 1 | |
Спорт комплекстердин саны | 3 | |
4.5 | Турак-жай фонду |
|
Турак-жай фондунун жалпы аянты | 92066,1 кв.м. | |
Анын ичинде – жеке турак-жай фонду | 92066,1 кв.м. | |
Бир адамга орточо эсептегендеги турак-жайдын жалпы аянты | 12,5 кв.м. |
Айылные аймаки
Айылные аймаки Ак-Суйского района
Название айылного аймака | ФИО | Должность | Служебный телефон и электронная почта |
Алтын-Арашан айыл аймагы | Кулетов Эрмек Маралбаевич
| Башчы
| 0707 160-534 ermek1977kuletov@mail.ru |
Каракол айыл аймагы | Эмил уулу Арстанбек | Башчы
| 0702 634-284 arstanbekemiluulu@gmail.com |
Кыдыр Аке айыл аймагы | Кобонбаев Талант Шайлообекович
| Башчы
| 0772 856-265, 0708 856-265; tkobonbaev@gmail.com
|
Хан-Тенир айыл аймагы | Бараканов Сагындык Калыбекович
| Башчы
| 0700 914-066 |
Достопримечательность района
Алтын-Арашан (в переводе «Золотой источник») — это высокогорное ущелье в восточной части хребта Терскей-Ала-Тоо, находящееся близ города Каракол. Это ущелье является одним из самых популярных туристических мест в Кыргызстане, благодаря своей неповторимой природе, горячим источникам, располагающимся прямо в ущелье, обширным еловым лесам и потрясающим видам.
Еще во времена Советского Союза территория ущелья была признана особо охраняемой заповедной зоной из-за большого природного разнообразия ущелья. Свой статус природного заповедника ущелье получило в 1963 году и сохраняет его до сих пор, ведь это одно из немногих мест на планете, где сохранился густой реликтовый лес из тянь-шанской ели. Широко известны и горячие источники Алтын-Арашана. Они располагаются на рекордной высоте 2600 метров и обладают целебным эффектом благодаря содержанию радона и сероводорода в воде, круглый год сохраняя высокую температуру: 35 градусов для радонового источника и 41 градус для сероводородного. У некоторых источников сооружены крытые бассейны, другие же по сей день являются «дикими», располагаясь в выдолбленных в камнях купальнях или гротах.Большой поток туристов Алтын-Арашану обеспечивает его расположение: через это ущелье можно подняться к высокогорному озеру Ала-Куль — красивейшему озеру Терскей-Ала-Тоо, преодолев одноименный перевал, высотой в 3800 метров. Дорога туда проходит через левый приток реки Алтын-Арашан, в 5-ти километрах выше курорта.
Еще одной причиной любви туристов к этому месту является Аксуйская стена, которую также называют пиком Палатка, из-за необычной трапециевидной формы, что является большой редкостью для тянь-шаньских гор. Вид на стену стал своеобразной визитной карточкой ущелья. Для любителей пешеходного туризма будет особо интересна прогулка к подножию пика, где располагается небольшое ледниковое озеро Кашка-Суу и несколько водопадов: Шаркыратма, Кулдурек, Таш-Тектир, Арчалы-Тор и Такыр-Тор.
Ущелье Алтын-Арашан имеет сложный географический рельеф, непохожий на прочие горные ущелья северного Тянь-Шаня. В нижней своей части Алтын-Арашан представляет себя узкий каньон с большим градусом подъема, и бурной рекой, которая летом может затопить дорогу. В верхней же части, ущелье существенно расширяется и становится своеобразной высокогорной долиной, с очень плавным перепадом высот. Выше по течению реки ущелье разделяется, образуя два рукава, огибающих Аксуйскую стену с правой и левой стороны.
В Алтын-Арашане проходит огромное количество туристических маршрутов. Это место используют как базовый лагерь для радиальных выходов, как перевалочный пункт по пути на Ала-Куль, в ущелье Ак-Суу или долину Каракола и Джеты-Огуза. Также это и замечательное место для отдыха среди нетронутой природы Тянь-Шаня.
Ак-Суу КЕНЧ – это центр отдыха, который расположен в живописном месте рядом с селом “Теплоключенка”. Имеются 3 бассейна для взрослых и 1 для детей.
Природной красотой наполнена долина Жыргалан. Бирюзовые альпийские озера, реки и водопады сверкают под теплым летним солнцем. Сверкающие белизной склоны, интересные трассы и безмятежность можно совместить в одном путешествии! Красота природы не имеет границ, она дарит людям яркие незабываемые моменты, заставляет радоваться каждой минуте, каждому новому дню. Это простое напоминание о том, что нужно наслаждаться природой, наслаждаться жизнью.
Вы почувствуете хрустальный горный воздух, который восстановит, несомненно, ваши силы, а тишина и спокойствие, которые вы там найдёте, будут для Вас просто счастьем. А долина Жыргалан – просто дух захватывает от восторга!
Тульпар Таш
Исторические и архитектурные памятники Кыргызстан имеют богатую историю, уходящую в глубокую древность, Тулпар Таш массивные скалы с глубокой культурной и исторической значимостью для кыргызского народа. История Тулпар Таш восходит к древним временам и даже упоминается в эпосе о Манасе, национальном герое, который объединил кыргызские племена во время их борьбы за независимость. Согласно эпосу, конь Манаса спрыгнул с высокой скалы – которая опирается на горный хребет Чункур Тора — и его враги бежали в страхе. Местные жители вырезали два седла, утопленные в камень для облегчения лазания по камню, где по прежнему есть отпечатки Манаса, то что вы, безусловно, должны увидеть самостоятельно.
Посетите скалу. Расположена вдоль маршрута к ущелью Эки Чат, это однодневный тур. Вы также можете нанять гида и / или лошадь для экскурсий с гидом.
Ак-Суйская районная государственная администрация
Раймамадминистрация башчысы-аким
Насиров Мунарбек Жумабаевич
Кызматтык телефону: 91-7-92, 91-8-61(кабылд.) | ||
|
Башчынын биринчи орун басары
Дорбаев Максат Кудаваевич
Кызматтык номери: 91-4-23:
Уюлдук номери: 0778 900 655 |
Электрондук дареги: dorbaiev1984@mail.ru